Een koppelomvormer vindt u alleen in een automaat en het heeft hetzelfde doel als een koppeling in een handgeschakelde auto. Een koppelomvormer is een donutvormig intern onderdeel van uw versnellingsbak dat rechtstreeks is bevestigd tussen de motor en de transmissie. In tegenstelling tot een voertuig met een handgeschakelde versnellingsbak, gebruikt een koppelomvormer echter vloeistof om vermogen naar de transmissie over te brengen, waardoor uw motor niet afslaat en u van transmissie kan veranderen.
Als u enige basiskennis hebt over voertuigen met een handgeschakelde versnellingsbak, dan weet u dat de motor via een koppeling op de transmissie is aangesloten. Zonder deze verbinding zou uw voertuig niet volledig tot stilstand kunnen komen zonder af te slaan. Auto’s met een automatische transmissie hebben echter geen koppelingsplaat die de motor met de transmissie verbindt; in plaats daarvan hebben ze een koppelomvormer.
Hoe werkt een koppelomvormer?
Laten we eens kijken wat een koppelomvormer echt is en waarom het belangrijk is. Daarvoor hebben we enige basiskennis nodig van auto-transmissies. Een auto met een handgeschakelde versnellingsbak heeft een speciaal onderdeel dat bekend staat als de koppeling. Dit verbindt de motor en de transmissie. Deze verbinding is belangrijk, omdat hierdoor het voertuig volledig tot stilstand kan komen zonder de motor af te laten slaan. Om de zaken in perspectief te plaatsen: zonder de koppeling moet de motor elke keer dat u uw auto stopt, opnieuw worden gestart. Aan de andere kant hebben auto’s met een automatische transmissie geen koppeling die de motor en de transmissie van elkaar scheidt.
Hier komt de koppelomvormer om de hoek kijken. Met een koppelomvormer kan de automatisch geschakelde motor enigszins onafhankelijk van de transmissie bewegen. Er zijn niet veel mensen op de hoogte van dit auto-onderdeel en zijn functies, maar het is erg belangrijk. Een koppelomvormer bestaat uit vier hoofdcomponenten: de pomp, turbine, stator en transmissievloeistof (lees: olie). Deze onderdelen zitten allemaal in een zeer duurzame behuizing waarmee het hele mechanisme kan worden aangesloten op het vliegwiel van de auto.
De pomp
De pomp van de koppelomvormer is opgebouwd uit kleine ‘vinnen’ die de verbinding met het vliegwiel mogelijk maken. Ze dienen ook om de transmissievloeistoffen (olie) naar de buitenkant van het mechanisme te pompen. Dit creëert een vacuüm binnen in de koppelomvormer dat op zijn beurt meer vloeistof naar het centrale deel van het apparaat levert. Deze vloeistof komt hiermee het volgende deel van de koppelomvormer binnen: de turbine.
De turbine
Eenmaal in de turbine, zorgt de bewegende vloeistof ervoor dat de transmissie gaat draaien, waardoor de auto in beweging komt. Dit gebeurt wanneer de vloeistof de turbine verlaat in een andere richting dan toen deze binnenkwam.
De stator
De transmissievloeistof mag echter op geen enkel moment in contact komen met de pomp. Dit is waar de stator binnenkomt. De stator is in het midden van de koppelomvormer geplaatst. Het heeft grote bladen die de vloeistoffen, die in en uit het mechanisme komen, omleiden voordat ze de kans krijgen om de pomp te raken.
Welke problemen kan een koppelomvormer hebben?
Er zijn verschillende manieren waarop een koppelomvormer defect kan raken, waarvan sommige zeer gevaarlijk kunnen zijn. Een hoge mate van slib veroorzaakt oververhitting, waardoor de afdichtingen van elastomeer (kunststof rubber) worden beschadigd die helpen de transmissievloeistof in de omvormer te houden. Wanneer de vloeistof begint te lekken, stopt deze uiteindelijk helemaal met functioneren.
Er is ook een mogelijkheid dat de statorkoppeling volledig remt of vastloopt. Wanneer dit gebeurt, worden de binnenste en buitenste elementen van de koppeling permanent vergrendeld, wat leidt tot brandstofinefficiëntie. Als de stator volledig breekt, zal hij vrij ronddraaien en de kracht van het voertuig stoppen. Wanneer er veel druk wordt gecreëerd door de hete vloeistof die in de behuizing van de koppelomvormer beweegt, kan deze te hoog worden waardoor deze kan opblazen of barsten.
Symptomen van een versleten koppelomvormer
Enkele symptomen van slijtage worden hieronder beschreven. Dit zijn de signalen waar u op moet letten:
1. Uitglijden
Een koppelomvormer kan uit de versnelling glippen. In dit geval is een vin of lager beschadigd. U merkt dit door het verlies van acceleratie van de auto en het lagere verbruik van brandstof.
2. Oververhitting
Een ander teken van een probleem met de koppelomvormer is oververhitting. U merkt dit op doordat het waarschuwingslampje voor oververhitting op uw dashboard gaat knipperen. Oververhitting kan worden veroorzaakt door een afname van de vloeistofdruk of een defecte spoel. Oververhitting kan zeer gevaarlijke situaties opleveren. Stop de auto zo snel mogelijk wanneer het waarschuwingslampje begint met knipperen.
3. Vervuilde transmissievloeistof
Een koppelomvormer is gevuld met automatische transmissievloeistof (ATF). Als de vloeistof vies, vuil of zwart slib bevat, is het vervuild en dit is een teken dat de transmissie is beschadigd. Ook kan vuile vloeistof de componenten van de koppelomvormer beïnvloeden, zoals de lagers van de stator en de vinnen van de turbine.
Om te voorkomen dat een van beide in de loop van de tijd gebeurt, moet u ervoor zorgen dat u te allen tijde vloeistof van hoge kwaliteit in uw transmissie heeft. Houd er rekening mee dat u veel geld kunt besparen door alleen de vuile vloeistof te vervangen.
4. Hobbelige ritjes
Wanneer u op goed strak wegdek rijdt, maar het voelt alsof u op een rotsachtig oppervlak rijdt, wat de rit hobbelig maakt – is het een teken dat er een probleem kan zijn met de lock-up koppeling in de koppelomvormer.
5. Hoger toerental nodig
Een beschadigde koppelomvormer kan niet zorgen voor een naadloze overdracht van de rotatiekracht van de motor naar hydraulische druk. U kunt dit merken aan een hoger toerental dat nodig is voordat uw automaat in de volgende versnelling schiet.
6. Ongewone geluiden
Een slechte koppelomvormer maakt geluid, en dat is een duidelijk teken dat hij gecontroleerd moet worden. Daarom, als u een zoemend of klikgeluid hoort, hetzij van de beschadigde lagers of een gebroken turbinevin, heeft u een vervanging nodig. Neem gerust contact met ons op voor advies op maat.
Wat kost een koppelomvormer?
Vervangen is goedkoper dan een volledig nieuwe transmissie. Een losse koppelomvormer kost gemiddeld tussen € 500 en € 800. Echter, dit hangt volledig af van het merk auto en model. Voor een goed kostenplaatje voor een nieuwe koppelomvormer kunt u het beste even contact met ons opnemen.
Wanneer moet ik een koppelomvormer vervangen?
Als er eenmaal is vastgesteld dat de koppelomvormer hetgeen is dat problemen met uw auto veroorzaakt, is het nu tijd om te bespreken hoe u deze kunt laten vervangen. Allereerst is een defecte koppelomvormer niet iets waar een gemiddelde garagehouder zijn handen aan vuil wil maken. Het is een uiterst delicaat en gecompliceerd stukje technologie. Er zijn ook niet veel online tutorials die u laten zien hoe u het zelf kunt doen (ook niet aan te raden overigens).
Laat het vervangen van een koppelomvormer over aan uw versnellingsbak specialist. Dit kost vooraf misschien meer geld, maar op de lange termijn kost het in feite veel minder. Hoewel het onderdeel zelf relatief goedkoop is – voegt de arbeid veel toe aan het totaal. Het kan tussen de vijf en tien uur duren om een kapotte koppelomvormer te vervangen, omdat daarvoor de hele montage moet worden verwijderd. Vervanging van vuile vloeistoffen kan al dan niet in uw factuur zijn opgenomen. Dit hangt af van in welke garage u de benodigde reparaties laat uitvoeren.
U weet nu hoe u met deze problemen om moet gaan als ze zich ooit in uw auto voordoen. Vergeet niet dat als u een van de waarschuwingssignalen van een kapotte koppelomvormer ervaart, u uw auto onmiddellijk moet stoppen. Denk er ook aan om uw reparaties alleen door een gecertificeerde professional te laten uitvoeren.