Olie is nodig voor de levensduur van een auto. Het smeert wrijvende onderdelen, verwijdert vuil en
zorgt voor koeling. Het zorgt er dus voor dat een auto goed kan functioneren. Zowel de
versnellingsbak als motor heeft olie nodig. Zonder olie gaan deze onderdelen niet lang mee. Het is
dus goed om het oliepeil van zowel de versnellingsbak als de motor in de gaten te houden. Ook zijn
er bepaalde symptomen die aan de auto te merken zijn bij te weinig olie. Lees verder om meer te
weten te komen over deze symptomen.
Te weinig olie in de auto: twee verschillende soorten
Olie is olie toch? Nee, voor de versnellingsbak is andere olie nodig dan voor de motor. De
versnellingsbak heeft namelijk onderdelen die wat langzamer draaien en die vaak groter zijn dan de
motor. Versnellingsbakolie is om deze reden vaak een stuk dikker en stroperiger. De dikte of
stroperigheid van olie wordt ook wel viscositeit genoemd. Een veel voorkomende viscositeit van
motorolie is 5W-30 en een gangbare viscositeit bij versnellingsbakolie loopt al snel op tot 75W-90. De
W staat hier voor winter. Het eerste getal met de letter W geeft dan ook aan hoe dik de olie is bij een
lage temperatuur. Hoe lager dit getal, des te dunner is de olie bij lage temperaturen. Het tweede
getal geeft aan hoe dik de olie is bij hoge temperaturen van de motor. Hoe hoger dit getal is, des te
dikker blijft de olie bij hoge temperaturen. Niet alleen het soort olie verschilt. Ook de symptomen
verschillen als de versnellingsbak of motor te weinig olie krijgt.
Wat is de functie van olie in een auto?
Olie heeft meerdere functies. Ten eerste heeft het een smerende werking. De olie zorgt voor een
laag tussen de verschillende draaiende onderdelen waardoor deze kunnen draaien zonder dat de
auto vermogen verliest. In de versnellingsbak hebben we het dan over diverse lagers, tandwielen,
schakelvorken en synchromesh ringen. Ook beschermt olie de bewegende onderdelen. De olie
creëert een laag tussen de onderdelen waardoor ze gescheiden blijven. Zo wordt slijtage aan de
bewegende delen beperkt en is de wrijving minimaal.
Olie heeft verder ook een reinigende functie. Zo ontstaat in de motor door het verbrandingsproces
vervuiling. Deze vuildeeltjes worden door het reinigende vermogen van de motorolie vervoerd naar
het filter.
Een andere functie van zowel motorolie als versnellingsbakolie is het koelen van de motor en
versnellingsbak. Motorolie verkoelt onder andere de krukas, zuigers, hoofd- en drijfstanglagers,
nokkenas en nog vele andere onderdelen van de motor.
Versnellingsbakolie
Versnellingsbakolie wordt ook wel transmissieolie genoemd. Zoals eerder aangegeven is
transmissieolie een andere olie dan motorolie. Zo wordt versnellingsbakolie uitsluitend gebruikt voor
de versnellingsbak en heeft het een hogere viscositeit.
De twee meest voorkomende typen versnellingsbakken zijn de automatische en de handmatige
transmissie. Net zoals transmissies is de vloeistof ook onder te verdelen in de typen automaat en
handgeschakeld (manueel). Automatische transmissievloeistof (ATF) is meestal dun, helder en rood
van kleur. Voor een manuele versnellingsbak is de olie wat zwaarder en donkerder dan de olie voor
een automaat.
Symptomen van te weinig olie in de auto: de versnellingsbak
Transmissieolie is dus belangrijk voor het goed functioneren van uw auto. Het is daarom goed om te
weten wat de symptomen zijn van de auto als er te weinig olie in de versnellingsbak zit. Dit zijn de
meest voorkomende.
Vreemde geluiden tijdens het rijden
Als de versnellingsbak goed functioneert, hoort u geen rare geluiden tijdens het rijden. Mocht u wel
geluiden horen dan kan dit betekenen dat het oliepeil in de transmissie te laag is. Bij een manuele
versnellingsbak hoort u dan vaak een bonkend en knarsend geluid. Het geluid uit een automatische
versnellingsbak met te weinig olie klinkt daarentegen vaak jankend of zoemend.
Moeite met schakelen
Het schakelen met een gezonde versnellingsbak verloopt vloeiend. Als er te weinig olie in de
transmissie van de auto zit, kan dit ervoor zorgen dat deze schokkend schakelt, de auto weigert om
in de versnelling te gaan of dat de (automatische) transmissie omhoog of omlaag schakelt terwijl dit
niet hoeft. Dit kan gevaarlijk zijn. Laat de versnellingsbak dan ook zo snel mogelijk inspecteren.
Langzaam schakelen
Een laag oliepeil in de transmissie kan een te lage oliedruk veroorzaken, wat leidt tot een langzamere
inschakeling bij het schakelen. U merkt dan dat uw versnellingsbak een seconde nodig heeft om in
een andere versnelling te gaan.
De auto verliest rode vloeistof
Versnellingsbakolie is de enige vorm van smeermiddel in de versnellingsbak. Daarnaast helpt het de
transmissie ook schoon te houden. Een lek van deze olie kan dan ook voor problemen met de
versnellingsbak veroorzaken. Dus als u een rode vloeistof aantreft onder de auto, dan verliest deze
hoogstwaarschijnlijk transmissieolie.
Kunt u olie in de transmissie zelf verversen?
U kunt de versnellingsbakolie in principe zelf verversen. Meestal zit de aftapschroef van de
versnellingsbak aan de onderkant van de transmissie, wat het verversen niet eenvoudig maakt. Als u
bij de aftapschroef kunt, kunt u deze opendraaien en de oude olie tot op de laatste druppel
opvangen. Draai hierna de aftapschroef uiteraard stevig dicht. Hierna kan de transmissieolie
bijgevuld worden. Meestal zit aan de zijkant van de versnellingsbak een speciale schroef voor het
bijvullen. De auto kan hierna weer snel gebruikt worden.
Het verversen is een stuk ingewikkelder bij een automatische versnellingsbak dan bij een manuele
transmissie. Dit komt doordat de olie bij een automatische versnellingsbak moeilijk volledig af te
tappen is. Garages gebruiken hiervoor speciale versnellingsbakspoelingen, waardoor dit wel kan. Het
is dus aan te raden om met een automatische transmissie de olie niet zelf proberen te verversen.
Symptomen van te weinig olie in de auto: motorolie
Motorolie smeert, beschermt, reinigt en koelt de motor. Als het oliepeil in de motor te laag is kan dit
dan ook voor allerlei problemen zorgen.
Wat gebeurt er als er te weinig motorolie in de auto zit
De motor kan ernstig beschadigd raken zonder motorolie. Maar hoe kunt u dit herkennen? Lees
hieronder de meest voorkomende symptomen als er te weinig olie in de motor van uw auto zit.
Het waarschuwingslampje gaat branden
De makkelijkste manier om te zien of er te weinig olie in de auto zit is het waarschuwingslampje. Dit
lampje staat in contact met verschillende sensoren die het oliepeil monitoren. Als de oliedruk te laag
wordt, gaat het lampje branden. Zodra u dit ziet, kunt u het beste zo snel mogelijk het oliepeil weer
(laten) terugbrengen tot het juiste niveau.
De motor raakt oververhit
Zit er niet voldoende olie in de motor om de onderdelen te smeren, dan zit er geen smeer- en
beschermlaagje tussen de onderdelen. Dit zorgt niet alleen voor beschadiging van de motor en rare
geluiden, maar de wrijving van het metaal-op-metaal contact kan ervoor zorgen dat de temperatuur
in de motor oploopt. Hierdoor kan de motor oververhit raken. Dit is een van de belangrijkste
symptomen van te weinig olie in de motor van de auto.
Blauwe rook uit de uitlaat
Blauwe rook uit de uitlaat betekent meestal dat er olie in de motor sijpelt en daar verbrand wordt
met de brandstof. De motor verliest dus olie en hierdoor zal uw motor hoogstwaarschijnlijk ook een
te laag oliepeil hebben.
Vreemde geluiden uit de motor
Wanneer de motorolie bijna op is, stopt het met het smeren van de verschillende componenten in de
motor zoals cilindervoeringen, zuigers, ringen en de carter. Als de onderdelen niet goed geolied zijn,
ontstaan luid bonkende, kloppende en knarsende geluiden.
Minder efficiënt brandstofverbruik
Een auto is ontworpen om een efficiënt brandstofverbruik te leveren. Maar als de motorolie bijna op
is, kunt u merken dat dit niet meer zo efficiënt is als normaal. Dit komt doordat er te weinig olie is om
de motoronderdelen te smeren, waardoor de motor harder moeten werken. Hoe harder de motor
moet werken, hoe minder efficiënt het brandstofverbruik wordt.
Hoe lang kunt u doorrijden als de motorolie bijna op is
Het waarschuwingslampje gaat branden als het zover is. Belangrijk om rekening mee te houden is de
kleur van het waarschuwingslampje. Als het lampje brandt, maar niet rood is, dan kunt u prima nog
naar de garage rijden. Is het lampje rood, dan kunt u hier niet mee doorrijden. In dit geval is het
nodig om de auto zo snel mogelijk aan de kant te zetten en de olie aan te vullen of te vervangen.
Schakel eventueel hulp in.
Te weinig olie in de auto: de oplossing
Merkt u één van de symptomen dat er te weinig olie in de auto zit? Vul de olie dan zo snel mogelijk
aan of laat dit doen door een specialist. Ook is het belangrijk om het oliepeil van zowel de motorolie
als de transmissieolie regelmatig te controleren of te laten controleren.