CVT, autotronic, multitronic, Xtronic: verschillende woorden voor een automaat met een Nederlands tintje. De CVT automaat werd namelijk ontwikkeld door DAF. Het heette toen nog Variomatic en was een voorloper, maar uiteindelijk leidde deze techniek tot deze populaire automaat. Het hoge rendement heeft daar alles mee te maken. Lees alles over de CVT automaat voor- en nadelen én de kosten.
Wat is een CVT automaat?
Een CVT-automaat, kort voor Continu Variabele Transmissie, is een type automatische versnellingsbak dat zich onderscheidt door de traploze werking. Je kunt een CVT-transmissie onder verschillende namen tegenkomen, afhankelijk van het automerk, zoals de Autotronic (Mercedes), CVT (Toyota), Multitronic (Volkswagen, Audi), of Xtronic (Nissan, Renault).
Bij een CVT (Continu Variabele Transmissie) werken geen vaste tandwielen zoals bij gewone versnellingsbakken. In plaats daarvan gebruikt het twee verstelbare schijven (poelies) met een riem ertussen. De schijven veranderen voortdurend van grootte, wat betekent dat de overbrengingsverhouding constant varieert. Dit in tegenstelling tot traditionele versnellingsbakken, waarbij er tandwielen zijn voor elke versnelling. Deze traploze aanpassing maakt de CVT uniek en zorgt voor een rustige en efficiënte rijervaring.
Deze automatische versnellingsbak heeft een vloeiende aanpassing van de overbrengingsverhouding en heeft geen vaste standen zoals bij traditionele versnellingsbakken. In plaats daarvan coördineert een CVT automatisch het toerental van de krukas met de motorbelasting. Wat de technologie bijzonder maakt, is dat het toerental van de motor meteen naar een hoog niveau stijgt zonder geleidelijke toename, wat in het begin wat lawaaierig kan aanvoelen.
Moderne CVT-varianten werken net een beetje anders. Ze maken gebruik van een V-riem die over kegelvormige riemschijven loopt en bestaan uit twee delen. De afstand tussen de kegels van elke riemschijf en hun diameter past zich automatisch aan met behulp van een servomechanisme, afhankelijk van het motortoerental en de snelheid van de auto. Bij sommige varianten wordt in plaats van riemen een brede bladketting gebruikt.
Er zijn ook ringvormige varianten, maar deze worden tegenwoordig zelden gebruikt vanwege hun complexere constructie.
Een CVT-automaat zorgt ervoor dat de motor altijd draait in het meest efficiënte toerental, wat gunstig is voor brandstofverbruik en optimale trekkracht, afhankelijk van de rijomstandigheden. Het resultaat is een soepele rijervaring zonder duidelijke schakelmomenten, wat bijdraagt aan de efficiëntie en prestaties van de auto. Aan het geluid van de bak moeten sommige mensen wel wennen (een proefrit voordat u een CVT koopt is dan ook een goed idee).
Wat zijn alternatieven voor een CVT automaat
Naast de Continu Variabele Transmissie zijn er verschillende andere soorten automatische versnellingsbakken op de markt. Hier zijn enkele veelvoorkomende alternatieven:
- Conventionele automaat met koppelomvormer
Een conventionele automaat met een koppelomvormer is een van de oudste vormen van automatische transmissies. Deze bak gebruikt een hydraulische koppelomvormer om het vermogen van de motor over te brengen naar de wielen. Hoewel het schakelen niet zo naadloos is als bij een CVT, biedt het een comfortabele en soepele rijervaring.
- Semi automaat, gerobotiseerde handbak met enkele koppeling
Dit type transmissie combineert handmatig schakelen met een geautomatiseerde koppeling. Bestuurders kunnen handmatig schakelen zonder een koppelingspedaal te bedienen, waardoor het rijgemak toeneemt. Het schakelen kan echter soms schokkerig aanvoelen.
- Dubbele koppelingversnellingsbak (DSG)
De versnellingsbak met dubbele koppeling, DSG, maakt gebruik van twee koppelingen en biedt snelle en vloeiende schakelmogelijkheden. Terwijl de ene koppeling de volgende versnelling voorbereidt, is de andere al actief. Hiermee schakelt deze bak naadloos en is de auto ook nog eens enorm efficiënt. DSG versnellingsbakken zie je vaak in sportieve en prestatiegerichte voertuigen.
Elk van deze alternatieven heeft zijn eigen kenmerken en voordelen, en de keuze hangt vaak af van de specifieke behoeften en voorkeuren van de bestuurder.
CVT automaat voor- en nadelen: de pros
De CVT versnellingsbak is populair in Nederland. Ruim 20% van de auto’s heeft ‘m. Dit zijn de voordelen van deze bak.
Soepele krachtoverdracht
Een CVT automaat verschilt aanzienlijk van conventionele automatische transmissies. Het maakt gebruik van een ingenieus systeem met twee poelies en een metalen duwband om de overbrengingsverhouding continu aan te passen. Dit betekent dat de motor altijd in het meest efficiënte toerentalbereik kan werken, wat zorgt voor het meest efficiënte vermogen en minimaal brandstofverbruik. Stel je voor dat je op een fiets rijdt en altijd in de perfecte versnelling zit zonder te hoeven schakelen.
Vloeiende acceleratie
Terwijl conventionele automatische transmissies merkbare ‘stoten’ geven bij het schakelen tussen versnellingen, biedt een CVT een vloeiende en naadloze acceleratie. In plaats van de krachtige duw bij het versnellen, die je in een conventionele automaat voelt, accelereert een auto met een CVT op een consistente en vloeiende manier.
Efficiënte versnelling
Terwijl de snelheid van de auto toeneemt, past de primaire poelie zich continu aan door zich verder te sluiten. Dit zorgt ervoor dat de duwband een grotere bocht maakt. Tegelijkertijd gebeurt het tegenovergestelde met de secundaire poelie, die zich opent en de bocht van de duwband verkleint. Dit zorgt voor een langere overbrenging, vergelijkbaar met het schakelen naar een hogere versnelling. De auto bereikt een hogere snelheid zonder dat het motortoerental toeneemt. Dit gebeurt zonder de acceleratie te onderbreken.
Compact en licht
In tegenstelling tot conventionele automatische transmissies met meerdere versnellingen heeft een CVT geen zware tandwielen en koppelomvormers. Dit maakt de CVT aanzienlijk compacter en lichter. Het verminderde gewicht draagt bij aan brandstofefficiëntie en zorgt voor extra ruimte onder de motorkap.
Zuinig
CVT bakken hebben een efficiënter brandstofverbruik dan traditionele automatische transmissies, omdat de motor constant in het meest optimale toerentalbereik werkt. Dit maakt CVT’s aantrekkelijk voor bestuurders die op zoek zijn naar brandstofbesparing en milieubewuste rijstijl.
Minder onderhoud
Omdat een CVT geen complexe tandwielmechanismen heeft zoals traditionele automatische transmissies, is er minder behoefte aan onderhoud en olieverversingen. Hierdoor blijft de olie in betere conditie. De afwezigheid van een koppelomvormer in een CVT draagt ook bij aan de lagere olietemperatuur. Hierdoor blijft de olie langer bruikbaar en is minder frequent onderhoud nodig.
Wat zijn de nadelen van een CVT versnellingsbak?
De CVT zou de concurrerende bakken al weggespeeld hebben als er bij de CVT automaat voor- en nadelen niet ook wat nadelen zaten.
Hoge toeren bij het wegrijden
Een nadeel dat vaak gemeld wordt door nieuwe CVT-rijders, is het geluid van de motor bij het wegrijden. Bij CVT-transmissies draait de motor vaak op een relatief hoog toerental wanneer je versnelt, wat soms de indruk kan wekken dat de koppeling doorslipt.
Constant toerental bij variërende rijsnelheid
Sommige bestuurders vinden het onprettig dat het motortoerental constant blijft terwijl de rijsnelheid varieert. In tegenstelling tot conventionele automatische transmissies, waarbij je de motor bij elke snelheidsverandering hoort schakelen, behoudt een CVT een gelijkmatig motortoerental. Veel bestuurder vinden dit in eerste instantie verwarrend. Het past niet bij wat we verwachten van een auto.
Verhoogde slijtage
CVT-transmissies hebben de neiging om snellere slijtage te vertonen in vergelijking met andere transmissietypes. Dit komt door de hoge contactdruk tussen de variator (de bewegende schijven in de CVT) en de ketting. De wrijving en druk op deze onderdelen zijn hoog, wat leidt tot een verhoogde mate van slijtage in vergelijking met bijvoorbeeld traditionele handgeschakelde transmissies. Ondanks verbeteringen in ontwerp en efficiëntie gaat nog steeds een klein deel van het vermogen verloren als gevolg van enige slip tussen de ketting en de variatoren. Om problemen te voorkomen is een revisie de oplossing.
Horen kosten bij cvt automaat voor- en nadelen?
In principe is weinig onderhoud nodig bij een CVT automaat. Transmissie olie hoeft niet ververst te worden en de versnellingsbak spoelen is ook niet direct nodig. Volgens de fabrikanten dan. Het is vaak wel zo dat onderhoud de levensduur van de versnellingsbak – en daarmee de auto – verlengt. Onderhoud, revisie of spoelen hoeft meestal pas na zo’n 150.000 km. Uiteraard kunnen we je daarmee helpen.
